Baserritarra naiz eta harro nago
DURANGON – Nekazaritzari taupadak neurtzeko aukera ezin hobea izango da San Blas Azoka. Kalitatezko ganadua eta baserriko produktuak ikusteko eta dastatzeko ezinbesteko hitzordua biziko da Abadiñon ospatuko den nekazaritzaren festa nagusian. Baina baserritik datozen berriak ez dira batez ere pozgarriak. Hala ere, laborari askoren kemenak itxaropenerako tartea badagoela baieztatzen du .
José Mari Iturralde ‘Txirri’ (Durango)
â€Lo único que interesa es construir polÃgonos industrialesâ€
Una apuesta familiar le introdujo en el mercado de los quesos de elite y, además, por la puerta grande. De producir un centenar de quesos, el durangarra José Mari Iturralde ha pasado a elaborar unos 4.000 kilos, que pueden presumir de estar entre los mejores del mundo. Dos medallas, una de oro y otra de bronce en el World Cheese Awards, la ‘champion league’ de los quesos, avalan el buen hacer de Iturralde. “Es un aliciente y te motiva para mejorar. La gente te dice: yo quiero el ganadorâ€, asegura.
Incondicional de la feria de San Blas, el pastor se prepara para acudir a la cita por excelencia del agro vasco. “Es feo no acudir. Es mi feudoâ€, reconoce.
A pesar de ser el campeón de los campeones, Iturralde compagina su más que afición por la elaboración de quesos, con su trabajo en una empresa. “Es más fácil meter ocho horas en una fábrica y tener los fines de semana libreâ€, asegura.
Es por ello que augura un futuro incierto para el sector. “Aquà no importan los pastizales. Tan solo interesa construir pabellones y polÃgonos industrialesâ€, critica el pastor durangarra.
——————————————————————————–
Juan Antonio Zamalloa (Amorebieta)
“Hay que poner la sidra a la altura de la cervezaâ€
La nueva temporada de la sidra acaba de dar el pistoletazo de salida. José Antonio Zamalloa, de Uxarte Sagardotegia de Amorebieta, augura una “buena†cosecha que se caracteriza este año por â€un olor afrutado y fuerte, y con cuerpoâ€.
Y es que Zamalloa sabe de lo que habla en lo que respecta a elaboración de sidra natural. Presidente de Bizkaiko Sagardo Elkartea, este zorno-tzarra atesora décadas de experiencia en su trayectoria, concretamente 22 años plantando manzanas y 15 regentando la sidrerÃa de Amorebieta.
“Bizkaia es un territorio pequeño pero en el sector hay motivos para la esperanza si conseguimos un label vasco para la sidra. El sector necesita un pequeño impulsoâ€, asegura el produtor zornotzarra.
Apostando por la sidra de calidad y de producción artesanal, Zamalloa considera que el futuro del sector pasa por “incorporar al consumo a la gente joven y poner la sidra a la altura de la cervezaâ€. “No es una bebida fuerte y se tolera bienâ€, invita.
No obstante, tal y como ocurre con otras actividades agrÃcolas, el sector no pasa por sus mejores momentos. A su juicio, no resulta “rentableâ€.
Pero a pesar de estos pesimistas augurios, hay motivos para la esperanza gracias a la apuesta por la calidad. Esta sidrerÃa zornotzarra, que produce entre 25.000 y 30.000 litros, fue seleccionada el año pasado entre las 12 mejores del mundo. Orgulloso del reconocimiento, Zamalloa le quita importancia. “Eso no da de comerâ€.
——————————————————————————–
Juanita Bastida eta Igor Mendiolagaray (Berriz)
“Baserriak etorkizuna badaukala uste dutâ€
Bizitza osoan baserriko zereginetan ibili da Juanita Bastida. 11 urterekin esnea saltzen joaten zen etxez etxe, eta “generoa†saltzera, berriz, Eibarko azokara. Berriz eta Zaldibar artean dagoen Kastorrena baserrian bere bizitzako historia kontatu dezake Juanitak.
Baina nekazaritzak bizi izan dituen une latzenak ere ezagutu ditu eta horren ondorioz Zaldibarko ospitalean hasi behar izan zuen lanean. Hala ere, ohiturak ez dira galtzen hain erraz eta mermeladak edota patea prestatzen jarraitzen du oraindik.
Familiako seigarren belaunaldia bete du Juanitak. Eta bizimodua bilakatu den betebeharra, erreleboa izango du zorionez. Beraz, baserriko jarduerek badituzte jabe berria. Igor Mendiolagaray, 38 urte dituen semeak txanda hartu eta baserriko lanez arduratzen da. 15 urteetan tailerean lan egin ondoren, orain arte eraman duen bizimodua aldatzea erabaki du.
“Lana toperaâ€
“Gure gurasoek 70eko hamarkadan baserrian bizi izan zen beherakada ezagutu dute. Erabakia hartu nuenean ikaratuta gelditu ziren hasieran. Baina beti gustokoa izan dut eta etorkizuna badaukala uste dutâ€, baieztatu du Igorrek.
Â
Erreleboa ezezik, teknologia berriek ere bere txanda hartu dute Mendiolagaray-Bastida familia artean. EHNE nekazal sindikatuak bultzatuta, barazkiak eta etxeko produktoak saltzen ditu Nekasarea kontsumo taldeen sarearen bitartez. Ekoizle eta kontsumitzaileen arteko erlazio zuzenean finkatzen da egitasmoa, hau da, “ortutik mahaira†filosofiarekin jaio baita proiektua.
Â
“Eskaerak Internet bidez egiten ditugu. Hirian bizi den jendea baserriko produktuekin oso arduratuta dago. Falta dena ekoizleak diraâ€, azpimarratzen du Igorrek.
Azkenez, ama semeari aholku bat emateko prest dago eskarmentuan babestuta: “Lana topera egin beharko duzuâ€.
——————————————————————————–
Â
Jacinto Iturriagaetxebarria (Abadiño)
“Lan asko egin eta diru gutxi ematen du baserriak, baina kapritxo bat daâ€
San Blas azoka plaza ezin hobea da Jacinto Iturriagaetxebarriarentzat. Izan ere, hainbat sari eskuratu ditu bere abelgorri dotorearengatik eta ia urtero sariren bat eraman du Gaztelubeitia, Abadiñoko Gaztelua auzoan dagoen baserrirantz.
Â
â€Leku ikusgarria da, oso ondo antolatuta. San Blas azoka itzelezko eguna da eta ezinbestekoa da bertan egotea, batez ere abadiñarra izanezâ€, azpimarratu du baserritarrak.
67 urte ditu Jacintok eta dagoeneko jubilatuta dago, baina ez dauka aspertzeko unerik. 40 bat abelburu zaindu eta atondu behar baititu baserrian.
Â
Halaber, San Blas azokara kortan dituen hamar bat abelgorri “eleganteenak†eramango ditu. “San Blasetara ezin da edozein ganaduarekin joan. Plaza berezia da niretzat, etxean olgetan dut etaâ€, azpimarratzen du.
Bizitza guztia baserrian lan egin du baina “lantegira joateko beharra egon daâ€. “Lan asko eta diru gutxi suposatzen du baserriakâ€, esaten du.
Izan ere egunean 24 ordu lan eta oporrik ez, hauxe izaten da baserriko egunerokoa, behintzat horrela diote baserritarrek.
Hau dela-eta, “oso sakrifikatua†bilakatzen da nekazarien lana. Hala ere “kapritxo bat†dela esaten du abadiñar baserritar honek.
Â
“Ez dut etorkizunik ikusten nekazaritzan, batez ere errentagarria ez delako. Egia esanda, pena bat daâ€, azpimarratu du Jacintok.
Bere esanetan, gaur egun errentagarria izateko ehun bat abelburutik gora izan behar dira baserrian. “Nahiz eta gogoa izan, ez dago nekazaritzarako lur-sailik. Eta hauxe arazo larria daâ€, esaten du.
Â